AI jako narzędzie zmian w BHP
O cyfrowej rewolucji zmieniającej zasad bezpieczeństwa pracy mówił Główny Inspektor Pracy podczas siódmej edycji Ogólnopolskiego Forum Służby BHP.
Bezpieczeństwo i higiena pracy (BHP) w Polsce i na świecie przechodzą dynamiczne zmiany. Nowe technologie sprawiają, że firmy nie czekają już na wypadki, lecz starają się im zapobiegać. Sztuczna inteligencja (AI) pomaga przewidywać zagrożenia, analizując dane z czujników, kamer i urządzeń noszonych przez pracowników. Dzięki temu można szybciej reagować i lepiej chronić ludzi.
W zakładach pracy coraz częściej stosuje się nowoczesne rozwiązania. Roboty współpracujące z ludźmi, tzw. koboty, przejmują niebezpieczne zadania. Egzoszkielety wspierają mięśnie i zmniejszają ryzyko urazów. Drony monitorują trudno dostępne miejsca. Szkolenia w wirtualnej rzeczywistości pozwalają ćwiczyć reakcje na zagrożenia bez ryzyka. AI potrafi wykryć brak kasku, złą postawę ciała czy niebezpieczne strefy. Urządzenia noszone przez pracowników mierzą zmęczenie, temperaturę czy hałas. To wszystko pomaga chronić zdrowie i życie.
Jednak rozwój technologii niesie także nowe problemy. Pracownicy mogą czuć się stale obserwowani. Algorytmy narzucają tempo pracy i oceniają wydajność. Może to prowadzić do stresu, frustracji i poczucia braku prywatności. Brakuje jasnych przepisów, które regulowałyby użycie AI w miejscu pracy. Dlatego ważna jest współpraca firm, inspektorów i specjalistów BHP, by chronić pracowników nie tylko fizycznie, ale też psychicznie.
Specjaliści BHP muszą zdobywać nowe umiejętności. Powinni rozumieć działanie algorytmów, analizować dane i znać zasady bezpieczeństwa cyfrowego. Ich rola się zmienia. Nie tylko kontrolują przepisy, ale też wspierają pracowników i pomagają zarządzać ryzykiem. Muszą znać zasady etyki cyfrowej i chronić dane osobowe.
Pracownicy także muszą być dobrze przygotowani. Szkolenia powinny uczyć obsługi nowych urządzeń i reagowania na błędy systemów. AI może wspierać pracę, ale nie zastąpi ludzkiego rozsądku. Człowiek musi mieć możliwość kontroli i podejmowania decyzji.
Nowe technologie mogą wpływać na zdrowie fizyczne. Praca z robotami może powodować przeciążenia, bóle mięśni czy zmęczenie wzroku. Praca zdalna może prowadzić do wypalenia zawodowego. Dlatego trzeba zachować równowagę między innowacją a troską o człowieka.
W przyszłości inspektorzy pracy będą musieli sprawdzać nie tylko maszyny, ale też systemy AI. Ważne jest, by wiedzieć, jak działają, jakie decyzje podejmują i jaki mają wpływ na ludzi. Potrzebne są jasne przepisy, które określą zasady zarządzania algorytmami, ochrony danych i prawa do prywatności.
Cyfrowa rewolucja w BHP to szansa na poprawę bezpieczeństwa. Ale to także duże wyzwanie. Kluczowe jest, by technologia służyła człowiekowi. Współpraca pracodawców, pracowników, ekspertów i ustawodawców jest niezbędna, by stworzyć bezpieczne i przyjazne środowisko pracy.